Kolekcja portretu

W kolekcji wilanowskiej reprezentowane są niemal wszystkie ważne tendencje malarstwa portretowego od XVI do XIX wieku, są tu dzieła interesujące zarówno pod względem artystycznym, jak i historycznym, do tego wciąż kryjące wiele naukowych zagadek. Już za panowania króla Jana III pałac wilanowski zdobiły m.in. liczne wizerunki rodziny Sobieskich, jednak szczególną rolę w kształtowaniu kolekcji odegrał Stanisław Kostka Potocki, który w 1805 roku udostępnił publiczności swój zbiór dzieł sztuki, w tym portretów sławnych osobistości. Wizerunki władców i dostojników państwowych, przedstawicieli najważniejszych rodów szlacheckich, artystów i uczonych, miały stanowić reprezentację historycznego fundamentu Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a tym samym służyć edukacji patriotycznej i kulturalnej w okresie, gdy w wyniku rozbiorów Polska znikła z mapy Europy.